توافق ناظر بر عادیسازی مناسبات دیپلماتیک با اسرائیل اختلاف نظر احزاب و نیروهای سیاسی سودان را در پی داشته است. سودان پس از امارات و بحرین، سومین کشور عربی است که با میانجیگری ترامپ با اسرائیل توافق صلح امضا کرده است.
شماری از احزاب پرنفوذ سودان، توافق میان دولت موقت این کشور با دولت اسرائیل بر سر عادیسازی مناسبات سیاسی را نقض قانون اساسی سودان دانسته و آن را رد کردهاند. روز جمعه ۲۳ اکتوبر دونالد ترامپ خبر توافق صلح میان سودان و اسرائیل را رسانهای کرده بود.
این توافق را دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و مسئولان دولت موقت سودان در واشنگتن امضا کرده بودند. سودان به این ترتیب سومین کشور عربی خواهد بود که در سال جاری به تحریمهای اسرائیل پایان میدهد و با آن کشور مناسبات دیپلماتیک برقرار میکند. خبر توافق سیاسی میان رهبران دولت موقت سودان و اسرائیل در شرایطی منتشر میشود که شماری از مسئولان سودان، تصویب این توافق را در پارلمان این کشور الزامی اعلام کردهاند. برگزاری انتخابات پارلمانی و تشکیل مجلس جدید از جمله وظایفی است که دولت موقت سودان باید انجام دهد. بدیهی است که موکول کردن تصویب این توافق به رای نمایندگان مجلس، باعث به تعویق افتادن آن میشود.
اختلاف نظر شدید درباره اسرائیل
موضوع عادیسازی روابط با اسرائیل از جمله مسائل بسیار حساس در سودان به شمار میآید؛ موضوعی که باعث ایجاد شکاف میان رهبران غیرنظامی و سران ارتش این کشور شده است. پس از سرنگونی عمر بشیر در آپریل سال ۲۰۱۹، دولت موقت سودان با ترکیبی از نیروهای نظامی و غیرنظامی شکل گرفته است.
دولت موقت اصرار دارد که موضوع خروج سودان از لیست کشورهایی حامی تروریسم میبایست مستقل از موضوع توافق ناظر بر عادیسازی روابط با اسرائیل دنبال شود.
از این رو، دولت دونالد ترامپ، پیش از اعلام رسمی توافق صلح میان سودان و اسرائیل، موضوع خروج سودان از لیست کشورهای حامی تروریسم را اعلام کرده بود. این در حالی است که دولت آمریکا توافق صلح سودان با اسرائیل را به عنوان شرط خروج این کشور از لیست کشورهای حامی تروریسم میداند.
تحریم سودان از سوی آمریکا بحران اقتصادی فراگیری را در پی داشته است. دولت آمریکا در سایه توافق صلح سودان با اسرائیل اعلام آمادگی کرده است از بخشی از بدهیهای مالی این کشور صرفنظر کرده و در عرصه تحولات اقتصادی و تضمین توزیع مواد غذایی از این کشور حمایت کند.
مخالفت با توافق
ائتلاف نیروهای تفاهم ملی سودان که ائتلافی چپگرا است، از جمله مخالفان و منتقدان توافق صلح با اسرائیل به شمار میآید. این گروه در سرنگونی عمر بشیر نقش داشت و یکی از نیروهای کلیدی "ائتلاف تغییر و آزادی" در سودان به شمار میآید.
این گروه اعلام کرده که توافق ناظر بر عادیسازی مناسبات با اسرائیل نقض قانون اساسی سودان و همچنین نادیده گرفتن "سه نه" در این کشور است.
"سه نه" اشاره به توافق سال ۱۹۶۷ دارد که در خارطوم به امضای کشورهای عربی رسید و عبارت بود از "نه به رسمیت شناختن اسرائیل"، "نه به صلح با اسرائیل" و "نه به مذاکره با اسرائیل".
حزب کنگره که حزبی اسلامگرا است و از جمله نیروهایی بوده که از عمر بشیر حمایت میکرده نیز توافق صلح دولت موقت سودان با اسرائیل را محکوم کرده است.