جاپان به واردات نفت از خاورمیانه وابسته است و برای محافظت از نفتکش‌های خود نیروی نظامی به منطقه اعزام می‌کند. در عین حال جاپان نمی‌خواهد مناسبات خود با ایران را تیره کند. ایران هنوز واکنش رسمی به این اقدام نشان نداده است. دولت جاپان برنامه بحث‌برانگیز اعزام سربازان  به خاورمیانه را تصویب کرد.  به موجب این تصمیم قرار است از آغاز سال آینده یک ناوشکن مجهز به هلیکوپتر و دو هواپیمای شناسایی بر تردد کشتی‌ها در خلیج عمان، دریای عرب و تنگه باب‌المندب نظارت کنند. انتظار می‌رود هواپیمای تجسسی از جنوری و ناوگان جنگی نیز از فوریه ماموریت خود را آغاز کنند و فعالیت خود را به مدت یک‌سال ادامه دهند. این اقدام جاپان به معنای شرکت در نیروی چند ملیتی به رهبری آمریکا در تنگه هرمز نیست و فقط به منظور حفاظت از تردد آزادنه کشتیرانی در منطقه خلیج فارس انجام می‌گیرد. تابحال چند تانکر از جمله یک نفتکش جاپانی در خلیج فارس مورد حمله قرار گرفته‌اند. آمریکا و برخی کشورهای منطقه و کشورهای غربی ایران را مسئول این حملات می‌دانند. جمهوری اسلامی این اتهامات را رد می‌کند. جاپان از دیرباز با ایران مناسبات حسنه‌ای دارد و این کشور قصد دارد روابط خوب و سنتی خود را با تهران حفظ کند.
هم‌زمان با انتشار خبر اعزام نیروهای جاپانی به منطقه یک مقام جاپانی اعلام کرد که این کشور می‌تواند در میانجی‌گری میان آمریكا و ایران و ثبات در منطقه نقش بیشتری را ایفا کند. اعزام سربازان جاپانی که به نوشته رسانه‌های این کشور به ۲۷۰ نفر می‌رسد، از نظر سیاسی موضوعی بسیار حساس و ظریف است، چونکه این کشور آسیایی پس از جنگ جهانی دوم قانون اساسی صلح آمیزی را تصویب کرده است. اما در سال‌های اخیر شینزو آبه، نخست‌وزیر این کشور به تدریج نقش نظامی جاپان را گسترش داده است.  مقامات جاپانی موضوع اعزام نیروهای جاپانی را با مقامات ایرانی مطرح کرده‌اند. اما جمهوری اسلامی ایران درباره حضور نیروهای جاپانی در منطقه خلیج فارس رسما واکنشی نشان نداده است.
جاپان به شدت به واردات انرژی از خاورمیانه وابسته است و حدود ۹۰ درصد از نیازهای نفتی خود را از منطقه خاورمیانه تامین می‌کند.
از نخستین ما‌ه‌های سال جاری برخی حوادث، کشتیرانی در خلیج فارس را ناامن کردند. از جمله حمله به دو نفتکش سعودی، یک کشتی متعلق به امارات متحده عربی، یک نفتکش متعلق به ناروی، توقیف یک نفتکش بریتانیایی از سوی سپاه پاسداران در تابستان امسال، سرنگونی یک پهپاد آمریکایی توسط جمهوری اسلامی و حمله به تأسیسات نفتی آرامکو.  اخیرا یک نفتکش جاپانی در خلیج فارس هم مورد حمله قرار گرفت. آمریکا ایران را مقصر دانست و  از جاپان خواسته بود در ماموریت دریایی بین‌المللی تامین امنیت کشتیرانی مشارکت کند. شینزو آبه، نخست‌وزیر جاپان، مشارکت در ناوگان دریایی بین‌المللی که تحت فرماندهی آمریکا است، را رد کرده بود. ایالات متحده می‌خواهد با تاسیس ائتلاف بین‌المللی در خلیج فارس از حمله بیشتر به کشتی‌های تجاری جلوگیری کند. طبق اعلام ارتش آمریکا، بریتانیا، استرالیا ، آلبانی، عربستان سعودی ، امارات متحده عربی و بحرین دراین ائتلاف قرار گرفته‌اند.
از آنجایی‌که دولت آلمان سیاست "فشار حداكثری" آمریکا بر ایران را نادرست می‌داند، از همکاری با این ائتلاف خودداری می‌کند.