تيم ملي فوتبال زير 15 سال افغانستان با کسب عنوان قهرماني در رقابت‌هاي مرکز آسيا، سر انجام پس از 4 سال فوتبال افغانستان را داراي عنوان و افتخار کرد.
حوزه فوتبالي مرکز آسيا (CAFA ) دو سال پيش با حضور فدراسيون‌هاي فوتبال افغانستان، ايران، تاجيکستان، ازبکستان، ترکمنستان و قرقيزستان تشکيل شد. پس از برگزاري رقابت‌هاي جوانان که سال گذشته در ازبکستان برگزار شد، اين نخستين دوره در مقطع سني نوجوانان بود که به ميزباني تاجيکستان و با قهرماني تيم ملي فوتبال افغانستان به کار خود پايان داد.
افغانستان با کسب 9 امتياز از 4 بازي با سه پيروزي، يک شکست، 9 گل زده و 5 گل خورده موفق به کسب قهرماني در اين مسابقات شد.
آخرين باري که فوتبال افغانستان داراي افتخار و مقام شد، برمي‌گردد به سال 2013 ميلادي، جايي که تيم تحت هدايت يوسف کارگر با شکست هند به مقام قهرماني رقابت‌هاي جنوب آسيا دست يافت.
هر چند قهرماني تيم نوجوانان در مقايسه با افتخار تيم بزرگسالان از جايگاه بلندي در نزد مردم برخوردار نيست، اما خبر قهرماني تيم نوجوانان در مسابقات مرکز آسيا، واکنش‌هاي مثبت فراواني را در صفحات اجتماعي ايجاد کرد و مايه شادي و مسرت افغان‌هاي زيادي شده است. تا جايي که بسياري از کاربران افغان در صفحات اجتماعي عکس هاي نمايه فيس بوک شان را پس از اين قهرماني به نشانه حمايت و قدرداني از ملي‌پوشان افغانستان تبديل کردند.
اين تيم به محض ورود به کابل نيز مورد استقبال گرم از سوي مردم و مسئولان فدراسيون فوتبال قرار گرفت. در واقع کسب اين عنوان قهرماني و نتايج به دست آمده از اين تورنمنت براي تيم نوجوانان افغانستان، خيلي‌ها را به نسل آينده فوتبال افغانستان اميدوار کرد. نسلي که مي‌تواند در صورت توجه و پشتيباني، نسل طلايي و کارآمد فوتبال افغانستان به شمار آيد.
در واکنش به اين پيروزي عبدالله عبدالله، رئيس اجرايي افغانستان با اين بازيکنان ديدار کرد و دفتر آقاي عبدالله اعلام کرد که «براي کمک به فدراسيون فوتبال افغانستان، مصارف يک ساله تيم ملي نوجوانان افغانستان را رياست اجرايي» به عهده گرفته است.
بدون شک يکي از دلايل اساسي براي پيشرفت فوتبال در رده ملي و کسب افتخارات در رقابت‌هاي معتبر جهاني، توجه به فوتبال پايه است. فدراسيون‌هاي فوتبال در هر کشور در کنار خدمات‌رساني به تيم‌هاي ملي فوتبال در مقاطع سني مختلف، ايجاد و برگزاري مسابقات باشگاهي و برگزاري کارگاه‌هاي آموزشي براي ارتقاع ظرفيت فوتباليستان و مربيان، يکي از مهم‌ترين برنامه‌هاي شان توجه به فوتبال پايه است. به باور خيلي از کارشناسان فوتبال در دنيا، فوتباليست از سنين نونهالي بايد تاکتيک‌هاي کار با توپ را فرا بگيرد تا در سن بزرگسالي به صورت صد در صد در اختيار يک مربي حرفه‌اي قرار بگيرد. اين يکي از مهم ترين شاخصه‌هاييست که امروز در خيلي از تيم‌هاي ملي نام‌‍دار دنياي فوتبال در بازيکنان ديده مي‌شود.
در واقع کشورها و فدراسيون‌هايي که امروز تيم‌هاي ملي قوي در اختيار دارند، بازيکنان نونهال را نسل به نسل تا رده بزرگسالان و حضور در تيم ملي مورد حمايت و پرورش قرار دادند که اين موضوع يکي از مهم‌ترين نکات براي داشتن يک تيم ملي فوتبال قوي و منسجم است.
امروزه در خيلي از کشورهايي که در عرصه فوتبال حرف براي گفتن دارند، مکاتب فوتبال متعددي ايجاد شده است که تاثير مستقيمي در رشد فوتبال آن کشور گذاشته‌اند.
به طور مثال، مي‌توان دست‌کم به دو کشور آلمان و هالند اشاره کرد که فوتبال شان به عنوان فوتبال مکتبي در دنيا ياد مي‌شود. ايجاد مکاتب فوتبال و حمايت قاطعانه دولت از نهادهاي فوتبالي براي رشد و حمايت از فوتبال پايه، حاصلش تيم ملي کنوني فوتبال آلمان است که توانسته با تاکيد بر اين اصل مهم يک تيم جوان و با کيفيت را در اختيار داشته باشد، که حاصلش قهرماني در جام جهاني، جام ملت هاي اروپا زير 21 سال و جام کنفدراسيون ها است.
نبود مکاتب فوتبالي در افغانستان، يکي از خالي‌گاهاييست که به شدت محسوس است. هر چند در قدم نخست اين مکاتب در صورت ايجاد، نيازمند تعدادي استاد ورزيده در خصوص آموزش تاکتيک‌هاي اوليه به دانش آموزان و نونهالان با استعداد فوتبالي خواهد بود.
اين مکاتب فوتبالي با توجه به ظرفيت و پتانسيلي که افغانستان در رده‌هاي سني نونهالان و نوجوانان در اختيار دارد، مي‌تواند زمينه‌ساز موثري در رشد فوتبال اين کشور باشد.
اولين بار در سال 2004 نخستين مکتب فوتبال در افغانستان توسط علي عسکر لعلي مدرس بين‌المللي فدراسيون فوتبال و مدير عمومي تيم‌هاي ملي فوتبال اين کشور در کابل ايجاد شد. اين مکتب روي اطفال بين 8 تا 12 سال فعاليت مي‌کرد، اما اين مکتب پس از 4 سال فعاليت در سال 2008 و در آغاز شکوفايي فوتبال افغانستان در منطقه و آسيا از فعاليت باز ماند.
با اين حال در نبود مکاتب فوتبال در کابل و ولايات، برنامه‌هاي حمايوي فدراسيون فوتبال افغانستان از نونهالان و نوجوانان قطع نشده است. در مجموعه فوتبالي فدراسيون فوتبال، 5 ميدان ورزشي براي نونهالان و نوجوانان ايجاد شده است که به صورت منظم زير نظر کميته‌هاي مشخص به تمرينات مي‌پردازند.
فوتبال پايه با وجود شرايط نه چندان مطلوبي که افغانستان در اختيار دارد، در شرايط نسبتا مناسبي قرار دارد، اما براي کشوري مثل افغانستان با اين ظرفيت فوتبالي؛ نه تنها کافي نيست بلکه توجه به فوتبال پايه بايد يکي از اصل ها باشد.
به طور مثال، قهرماني تيم ملي 15 سال افغانستان در رقابت‌هاي مرکز آسيا را نيز نمي‌توان اتفاقي و از روي شانس قلم داد کرد. در واقع قهرماني نوجوانان افغانستان در اين مسابقات بيشتر از آنکه بخواهد عملکرد مثبت فدراسيون فوتبال در خصوص فوتبال پايه را نشان بدهد، بيانگر قدرت و ظرفيت بالاي فوتبال است که بايد به آن توجه جدي صورت بگيرد. توجهي که قطعا مي‌تواند آينده‌اي درخشان را در پيش داشته باشد.
در کشورهاي فوتبال خيزي مثل افغانستان در همه سنين عاشق و معطوف به فوتبال ديده مي‌شود. بسياري از همان آوان کودکي و نونهالي و حتي در دوران حضور در مکتب نيز استعداد و توانايي‌هاي‌شان در رشته فوتبال را به نمايش مي‌گذراند.
اين چهره‌ها را مي‌توان از مکاتب گرفته تا کوچه‌ها، ميدان‌هاي خاکي و جمنازيوم‌هاي فوتسالي که امروزه يکي از مهم‌ترين سرگرمي‌ها و تفريحات نونهالان و جوانان افغانستان شده است، پيدا کرد.
يکي از ديگر از مهم ترين مشکلاتي که امروز فوتبال افغانستان و مخصوصا بازيکنان داخلي با آن مواجه‌اند، عدم توجه به باشگاه‌ها و عدم توجه باشگاه‌ها به فوتباليستان بالاي 19 سال است.
نونهال و نوجواني که با پايه و حمايت خوب فدراسيون فوتبال عازم باشگاه مي‌شود، شرايط چندان مناسبي براي بروز توانايي‌هايش در باشگاه ندارد که همين مسأله نيز باعث مي‌شود که يک فوتباليست حتي با داشتن پايه خوب و قوي، نتواند در رده‌هاي سني 19 تا 21 سال آنچه نياز است را به نمايش بگذارد.
يکي از دلايل اصلي حضور بيشتر بازيکنان خارجي در ترکيب کنوني تيم ملي افغانستان را نيز مي‌توان همين موضوع اعلام کرد. خيلي از بازيکنان 18 تا 25 ساله‌اي فوتبال داخلي افغانستان به دليل نداشتن تمرينات و مسابقات منظم و فشرده در باشگاه‌هاي فوتبال افغانستان، حتي با داشتن پايه خوب و قوي نيز از حضور در تيم ملي افغانستان محروم مي‌شوند.
ايجاد زمينه براي آموزش مربيان فوتبال پايه، ايجاد اماکن و ميدان‌هاي مناسب ورزشي، ساختن مکاتب فوتبال، زمينه‌سازي براي جذب نونهالان با استعداد فوتبالي در سطح پايتخت و ولايات به ويژه از سطوح معارف و مکاتب، همکاري و جلب اعتماد خانواده‌ها براي حضور فرزندان‌شان در ميادين ورزشي از مهم‌ترين برنامه‌هاي است که فدراسيون فوتبال براي رشد فوتبال پايه در افغانستان بايد آن مورد توجه قرار دهد.  هر چند در طي چند سال گذشته وعده‌هاي فراواني در خصوص حمايت از فوتبال پايه داده شده است، اما به نظر مي‌رسد در توافق‌نامه‌اي که فدراسيون فوتبال با علي عسکر لعلي به امضا رسانده است، اين نهاد مهم فوتبالي افغانستان، برنامه‌هاي ويژه‌اي را براي رشد و ارتقا فوتبال پايه در افغانستان روي دست داشته باشد.
به هر شکل ممکن حالا که امنيت نسبي در افغانستان وجود دارد و شرايط تقريبا مناسبي براي فوتباليستان محيا شده است، انتظار مي‌رود در طي حداقل چند سال آينده، شاهد حضور بيشتر بازيکنان داخلي در ترکيب تيم ملي فوتبال افغانستان باشيم. (بي بي سي)