صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

پنجشنبه ۳۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

فوتبال زنان، موانع و تلاش‌ها

فوتبال زنان، موانع و تلاش‌ها

ورود زنان به رشته‌هاي مختلف ورزشي در جهان همواره با تأخير همراه بوده است.تشكيل نخستين تيم فوتبال زنان برمي‌گردد به سال 1894 ميلادي، يعني 117 سال پيش.
در آغاز قرن نوزدهم ، اين تنها مردان بودند كه در آلمان در رشته ژيمناستيك فعاليت داشتند و در دهه 30 ميلادي همان قرن، يعني بعد از گذشت حدود 30 سال، زنان نيز رفته‌رفته اين فرصت را يافتند كه به شكلي سازمان‌يافته در اين رشته ورزشي فعال شوند.
به گزارش دويچه وله، در مورد فوتبال نيز وضع به همين صورت بود. ساليان سال گفته مي‌شد كه زنان را چه به فوتبال! البته زنان در نهايت اهداف خود را پيش بردند و عليرغم مخالفت‌ها و سخنان تمسخرآميز كه از طرف مردان ابراز مي‌شد، قدم به ميدان فوتبال گذاشتند.

*تشكيل نخستين تيم‌هاي فوتبال زنان در اواخر قرن نوزدهم
در سال 1894 اولين باشگاه فوتبال زنان تاسيس شد، طبيعتا در انگليس كه مهد فوتبال است. اين باشگاه 'باشگاه فوتبال زنان انگليس'نام داشت.
يك سالي بيش طول نكشيد كه در انگليس چندين تيم فوتبال زنان فعال شدند كه در حضور هزاران تماشاگر مسابقه برگزار مي‌كردند. در حين جنگ جهاني اول حتي بازي‌هاي متعددي ميان تيم‌هاي مختلف زنان صورت مي‌گرفت كه درآمد بدست آمده از آن صرف امور خيريه مي‌شد.
در سال 1921، يعني چند سالي پس از پايان جنگ جهاني اول، حدود 150 تيم فوتبال زنان در انگليس وجود داشت كه معروفترين و موفقترين آنها تيمي بود به نام تيم زنان '‌ ديك كار ' كه در سال 1917، يعني در اواخر جنگ جهاني اول، بنيان‌گذاري شد.
شكي نيست كه حضور مردان در ميدان جنگ جهاني اول و در غياب آنان در ميادين فوتبال، در پيشرفت و پررنگ شدن فوتبال زنان بي‌تأثير نبود. بعد از پايان جنگ جهاني اول و بازگشت مردان از جنگ، اهميت بازي‌هاي خيريه و پرتماشاگري كه از طرف تيم‌هاي فوتبال زنان برگزار مي‌شد، روز به روز كاهش يافت. سرانجام در سال 1921 ، فدراسيون فوتبال انگليس از باشگاهها خواست كه از فعاليت‌هاي زنان در اين عرصه پشتيباني نكنند.
اگر چه فوتبال زنان پس از اين فراخوان كاملا از صحنه محو نشد، اما به‌شدت رنگ باخت. در كنار انگليس، فرانسه نيز از كشورهايي بود كه در آن زنان، عليرغم مخالفت‌هاي مردان، اين امكان را يافتند كه پا به ميدان بگذارند. در سال 1917 براي نخستين بار در فرانسه يك مسابقه فوتبال بين دو تيم زنان انجام گرفت و اين مسئله سبب شد كه تيم‌هاي زيادي تشكيل شوند.
در دهه‌هاي بيست و سي قرن بيستم ميلادي نه تنها تورنمنت‌هاي مختلفي در داخل فرانسه برگزار مي‌شد، بلكه ديدارهايي نيز ميان تيم‌هاي فوتبال انگليس و فرانسه صورت مي‌گرفت.
ناگفته نماند كه تيم‌هاي فوتبال زنان در فرانسه تا سال 1933 تحت پوشش فدراسيون تربيت‌بدني زنان فرانسه قرار داشتند و از آن پس فدراسيون فوتبال زنان فرانسه، وظيفه نظارت و سازماندهي را برعهده گرفت.
البته در همان دوران مقاوت پزشكان، مربيان، روزنامه‌نگاران و دست‌اندركاران ورزش در فرانسه در برابر فعاليت‌هاي زنان در عرصه فوتبال رو به شدت گذاشت. بالا گرفتن موج مخالفت‌ها سرانجام سبب شد كه در همان دهه سي ميلادي، زنان كم و بيش از صحنه فوتبال دور شوند.

*نخستين گام‌هاي زنان علاقمند به فوتبال در آلمان
عليرغم آنكه خبرهاي مربوط به تمرين‌ها و مسابقه‌هاي فوتبال زنان از فرانسه و انگليس به آلمان هم رسيده بود، اما سال‌هاي زيادي طول كشيد تا زنان آلمان دست به فعاليتي جدي در اين زمينه بزنند.
در سال 1930 اولين تيم فوتبال زنان در آلمان در شهر فرانكفورت تشكيل شد كه فعاليتش كم و بيش در همان سطح تمرينات باقي ماند و از آنجايي كه هيچ تيم و رقيب ديگري وجود نداشت، اين تيم گاهي در مقابل تيم‌هاي مردان بازي مي‌كرد.
با روي كار آمدن هيتلر در سال 1933 و شروع دوران خفقان‌ ناسيونال سوسياليسم در آلمان كه 12 سال ادامه داشت، فشار و محدوديت‌ها عليه زنان شدت گرفت. در نقشي كه در آن سال‌ها براي زنان تعريف مي‌كردند، جايي براي ورزش به اصطلاح مردانه فوتبال وجود نداشت.
پس از جنگ جهاني دوم حضور و نقش زنان در شكل‌گيري آلمان نوين به مراتب پررنگتر از گذشته بود و به همين نسبت نيز تلاش‌هاي آنان براي به دست آوردن حقوق‌شان در زمينه‌هاي مختلف افزايش يافت. ورزش فوتبال نيز يكي از اين عرصه‌ها بود. البته اين بار بحث و بررسي فوتبال زنان به فدراسيون فوتبال آلمان كشيده شد.

*ممنوع شدن فوتبال زنان در آلمان پس از جنگ جهاني دوم
در سال 1955 فدراسيون فوتبال آلمان، باشگاههاي فوتبال اين كشور را رسما منع كرد كه بخشي از فعاليت‌ها و همچنين زمين‌هاي تمرين تحت پوشش فدراسيون را به فوتبال زنان اختصاص دهند.
اگر چه اين ممنوعيت‌ها مانع رسمي شدن فوتبال زنان شد، اما در دهه‌هاي پنجاه و شصت ميلادي در گوشه و كنار آلمان، زنان با تشكيل تيم‌هايي غيررسمي به ورزش مورد علاقه خود، فوتبال، مي‌پرداختند.
خالي از لطف نيست كه در اينجا از خاطرات يك زن 63 ساله آلماني به نام '‌باربل وولبن'ياد كنيم كه در دوران نوجواني خود، ‌در دهه پنجاه ميلادي، شيفته و عاشق فوتبال بود و در منطقه‌اي كه زندگي مي‌كرد، تنها دختري بود كه به اين ورزش علاقه داشت.
او با سه برادرش دائم فوتبال بازي مي‌كرد و با توجه به پشتكار و قابليت‌هايش حتي توانست به تيم فوتبال منطقه خود كه در آنها فقط پسران بازي مي‌كردند، راه پيدا كند.
اين دختر نوجوان در يكي از ديدارهاي تيم‌اش حتي بازوبند كاپيتاني را به بازو داشت و خاطرات آن روزها در ذهن‌اش كاملا زنده است.در اين ديدار دروازه‌بان تيم مقابل در نيمه دوم بازي سه گل از ‌باربل وولبن در يافت كرد.
البته اين شادي و شور بازي تداوم چنداني نداشت و با توجه به ممنوعيتي كه از طرف فدراسيون فوتبال آلمان ابلاغ شده بود، اين دختر فوتباليست از ادامه فعاليت‌اش در عرصه فوتبال محروم شد.
اواخر دهه شصت ميلادي دوران قدرت گرفتن و افزايش نفوذ جنبش دانشجويان و همچنين جنبش زنان در آلمان بود. اگر چه كسب اجازه براي فوتبال در رده‌هاي بالاي فهرست خواست‌هاي زنان قرار نداشت، اما چندان طول نكشيد كه اين آرزو تحقق پيدا كرد.

*رسميت يافتن فوتبال زنان در آلمان
در سال 1970 فدراسيون فوتبال آلمان سرانجام فوتبال زنان را به رسميت شناخت. البته بايد گفت كه در اين روند عوامل مختلفي تاثيرگذار بودند، از جمله آنكه در ديگر كشورهاي اروپاي غربي فوتبال زنان براي خود جايي باز كرده بود. از آن گذشته مسئولان فدراسيون فوتبال آلمان ظاهرا ترجيح مي‌دادند كه نظارت و كنترل فوتبال زنان از دستشان خارج نشود.
چهار سال پس از به رسميت شناخته شدن فوتبال زنان، براي اولين بار مسابقات قهرماني فوتبال زنان آلمان انجام گرفت و در سال 1980، يعني شش سال بعد نيز براي اولين بار جام حذفي زنان برگزار شد.
فوتبال زنان آلمان در طول چهار دهه فعاليت رسمي، از لحاظ ساختار دچار تغيير و تحولات اساسي شده و اكنون بيش از 10 سالي است كه ليگ دسته اول فوتبال زنان آلمان به شكل فعلي خود برقرار است و در مجموع 12 تيم دسته اول را در بر مي‌گيرد.
طبيعي است كه در كنار ليگ دسته اول، ليگ دسته دوم و دسته‌هاي پايين‌تر نيز فعال هستند.
در اواخر دهه نود ميلادي تيم‌هاي ملي فوتبال براي گروه‌هاي سني مختلف دختران تشكيل شد، اما شكل‌گيري تيم ملي فوتبال زنان آلمان برمي‌گردد به سال 1982، سالي كه تيم ملي فوتبال مردان آلمان در فينال جام جهاني 3 بر 1 از ايتاليا شكست خورد.
تيم ملي فوتبال زنان آلمان اولين بازي رسمي خود را در همان سال در برابر سوئيس انجام داد.
سيلويا نايد، يكي از ملي‌پوشان آلمان در آن وقت و سرمربي فعلي تيم ملي فوتبال زنان آلمان، در اين باره مي‌گويد: من از همان شروع فعاليت تيم ملي فوتبال همراه اين تيم هستم و خيلي چيزها را تجربه كرده‌ام.

* بيلان موفق تيم ملي فوتبال زنان آلمان
سال‌هاي زيادي طول كشيد تا فعاليت‌هاي زنان در عرصه فوتبال جدي گرفته شود. تيم ملي فوتبال زنان آلمان عليرغم عمر نسبتا كم خود، از لحاظ موفقيت چيزي از ملي‌پوشان مرد اين كشور كم ندارد.
تيم فوتبال زنان آلمان تا به حال 7 بار (در سال‌هاي 1989، 1991، 1995، 1997، 2001، 2005 و 2009) عنوان قهرماني اروپا را كسب كرده‌اند و دوبار نيز، در سال‌هاي 2003 و 2007، به عنوان قهرماني جهان دست يافته‌اند. آنان در سال 2011 اين فرصت را مي‌يابند كه با كسب سومين عنوان پياپي ركوردي تازه به پا كنند.
در دوران اخير هميشه فدراسيون‌هاي فوتبال در صورت موفقيت و كسب عنوان، پاداشي نقدي براي تيم ملي كشورشان در نظر مي‌گيرند كه در عرصه فوتبال مردان معمولا شش رقمي است. درخور توجه آنكه هنگامي كه تيم ملي فوتبال زنان آلمان براي نخستين‌ بار به عنوان قهرماني اروپا دست يافت، فدراسيون فوتبال اين كشور هم پاداشي به زنان ملي‌پوش داد: يك دست سرويس چاي‌خوري!
البته با توجه به پيشرفت چشمگير و محبوبيت روزافزون فوتبال زنان ديگر از ظرف و ظروف خبري نيست. اگر تيم ملي فوتبال زنان آلمان، موفق شود در جام جهاني 2011 به عنوان قهرماني جهان دست يابد، هر يك از بازيكنان تيم از سوي فدراسيون فوتبال اين كشور مبلغ 60 هزار يورو پاداش نقدي دريافت خواهد كرد.