صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

بانک مرکزی: از 1384 به این سو، 55 میلیارد افغانی اسکناس فرسوده آتش زده شده است

بانک مرکزی:  از 1384 به این سو، 55 میلیارد افغانی اسکناس فرسوده آتش زده شده است

مسئولان بانک مرکزی میگویند که از سال 1384 خورشیدی به این سو، هر سال به ارزش سه تا پنج میلیارد افغانی اسکناس فرسوده آتش زده میشود.
به گفته آنان، از سال ۱۳۸۴خورشیدی تاکنون، درست زمانی که اسکناسهای جدید با برداشتن سه صفر آن به چاپ رسید، بیش از ۵۵ میلیارد افغانی را سوزانده است.
این اسکناسها در طول سال توسط شعبههای بانک مرکزی در پنج زون کابل، بلخ، ننگرهار، هرات و قندهار جمعآوری و در کورههای شبیه کورههای خشتپزی، با حضور مقامهای بانک به آتش کشیده میشود. کارمندان این کورهها میگویند این اسکناسها یک شبانه روز میسوزند تا خاکستر شوند.
مقامهای بانک مرکزی به بیبیسی گفتهاند که استفادۀ بیش از حد از پول فیزیکی در دادوستدها و معاملات باعث میشود که اسکناسها زود مندرس شده و قابل استفاده نباشد.
آگاهان میگویند کاغذ پول افغانی بی کیفیت است و یکی از دلایل فرسوده شدن آن را این مسئله عنوان میکنند. هر چند مقامهای بانک مرکزی این ادعا را رد میکنند و میگویند اسکناسهای افغانی در میان کشورهای منطقه یکی از با کیفیتترینها است.
اما، فرهنگ نگهداری درست پول در میان بسیاری از شهروندان افغانستان نهادینه نشده و توجه چندانی برای جلوگیری از کهنه شدن سریع پول نمیکنند. مثلا یک ترمیمکار با دستان آلوده پول افغانی را میگیرد، میشمارد و در جیب میگذارد. جالب است که بسیاری شهروندان افغانستان در نگهداری اسکناسهای خارجی از جمله دلار دقت زیاد به خرج میدهند و آنها را در میان کیف و در بین اسکناسهای افغانی نگهداری میکنند تا چروک نشود.
تلاش برای جلوگیری از کهنگی پول افغانی
مقامهای بانک مرکزی میگویند برنامههایی را برای جلوگیری از فرسوده شدن اسکناس افغانی روی دست گرفتهاند. محمدقسیم رحیمی معاون بانک مرکزی گفت: "برای ترویج فرهنگ نگهداری درست پول در میان مردم دست بکار شدهاند".
آقای رحیمی میگوید: "برنامههای آگاهیدهی را از مکتبها، مساجد و دانشگاهها آغاز کردیم تا به مردم بفهمانیم که از پولشان چطور نگهداری کنند."
او می گوید: پس از این تمامی مالیات در سراسر کشور به شکل الکترونیکی جمعآوری میشود. تاجران میتوانند در هر گوشه کشور از طریق بانکهای تجارتی که در آن حساب داشته باشند، مالیات و تعرفههای گمرکی خود را پرداخت کنند". این اقدامات به جلوگیری از فرسوده شدن پول کمک میکند.
به گفته مقامهای بانک مرکزی، در گذشته عواید دولت به شکل نقدی و آنهم از سوی شعبههای بانک مرکزی جمعآوری میشد. در این روند پول چندین بار شمارش و دست به دست میشد و به فرسوده شدن سریع آن کمک میکرد.
به تازگی بانک مرکزی به بانکهای خصوصی و دولتی دستور داده اند، سهولتهای لازم را برای تاجران و سرمایه گذاران فراهم کنند تا مالیات و تعرفهها را به صورت الکترونیکی بپردازند.
رشاد پوپل رئیس عمومی گمرکات وزارت مالیه افغانستان میگوید: معاملات از طریق سیستم الکترونیکی در کنار تسهیل امور گمرکی سهولتهای بیشتری را هم برای تاجران فراهم کرده است.
چاپ پول با کیفیتتر
بانک مرکزی افغانستان هر چهار سال ۲۸۴ میلیون قطعه اسکناس چاپ میکند. چاپ هرقطعه اسکناس افغانی ۳/۵ افغانی (پنج سنت) هزینه دارد که در مجموع حدود یک میلیارد افغانی میشود.
بانک مرکزی میخواهد برای جلوگیری از فرسوده شدن سریع پول افغانی به کیفیت آن نیز بیافزاید. محمد قسیم رحیمی معاون بانک مرکزی میگوید: این بار که پول چاپ کنیم، یک لایه روی اسکناسها اضافه میکنیم تا رطوبت را کنترول و از فرسوده شدن فوری جلوگیری کند.
چاپ پولیمر یا اسکناس پلاستیکی از دیگر راه های جلوگیری از فرسوده شدن پول دانسته میشود. اما بانک مرکزی میگوید پس از بررسی دریافتهاند که بانک نوتهای پلاستیکی در افغانستان نتیجه نخواهد داد. در حالی که در خیلی از کشورها به عوض پول کاغذی از پولیمر استفاده میشود و به گفته آگاهان امور اقتصادی، پولیمر در مقابل رطوبت مقاوم است و زود کهنه نمیشود.