صاحب امتیاز: محمد رضا هویدا

مدیر مسوول: محمد هدایت

سر دبیر: حفیظ الله زکی

جمعه ۱۰ حمل ۱۴۰۳

دانلود صفحات امروز روزنامه: 1 2 3 4 5 6 7 8

ابهام در روند صلح

 ابهام در روند صلح نویسنده : سید امین بهراد

دور پنجم گفتوگوهای صلح پس از 16 روز گفتوشنود سهشنبه 21 حوت دو طرف ایالات متحده امریکا و طالبان به توافق رسیدند که پیشنویس خروج نیروهای امریکایی از افغانستان را تهیه کنند. خلیلزاد این حرف را در تویتی تایید کرده است.
ظاهرا گفتوگوی بین الافغانی و آتش بس از مباحث بعدی این گفتوگو می باشد. آقای خلیلزاد و نمایندگان طالبان از نتایج نشست پنجم دوحه نسبتا راضی به نظر میرسند. در این میان اما انچه مبهم مینماید این است که مردم و حکومت افغانستان از اطلاعات مستقیم این گفتوگوها تا کنون دور نگهداشته شده اند.
خلیلزاد در کنار تلاش برای متقاعد کردن طالبان به یک صلح جامع؛ با کشورهای منطقه نیز پیوسته در تلاش بوده که بتواند حمایت منطقهای از این گفتوگوها را نیز فراهم آورد.
تا اینجای کار با توجه به زمان سپری شده، آقای خلیلزاد در مقایسه به هفده سال گذشته تا حدودی موفق عمل کرده است. ولی سه بحث اساسی و اصلی دراین گفتوگوها هنوز باقی ماندهاند که اگر شامل این روند نگردند، گفتوگوها نتیجه لازم درپی نخواهند داشت. فرض را براین بگیریم که یک صلح سفارشی بر مردم افغانستان تحمیل گردد، بازهم نتیجهای نخواهد داشت که خطرات به مراتب گستردهتر و قدرتمندتر دیگر از بیثباتیها و ناامنیهای که بهدست طالبان و عوامل آن انجام میشود، امنیت و ثبات افغانستان و منطقه را تهدید میکند.
مبحث اول گروههای قومی و مذهبی متعدد در افغانستان زندگی میکنند. با توجه به عملکرد پنج ساله امارت اسلامی طالبان، گروههای قومی و مذهبی در کشور به شدت از ادامه پیشرفت گنگ و مبهم گفتوگوهای صلح نگران اند. چنانکه طالبان در زمان قدرت رژیم امارتیشان جنایت هولناک انسانی، فرهنگی و اقتصادی را مرتکب شدند، این بار نیز عملکرد این گروه دهشتگر با راه اندازی حملات انتحاری و انفجاری و قتل عامها، نشان میدهد که هیچ تغییری در رفتار و اندیشه های سیاسی آنان به میان نیامده است. بنابراین سایر گروههای قومی و مذهبی شدیدا از این نگرانی را دارند که مبادا طالبان بار دیگر در پی براندازی ارزشهای بشریای باشد که در 18 سال اخیر بهدست آمدهاند.
کوتاه اینکه دراین گفتوگوها، طرف اصلی صلح و مالک صلح مردم افغانستان استند، مردمی که بیش از 55 قوم و دستکم دو مذهب رسمی و دهها فرق مذهبی را در خود دارد. همه این گروههای قومی و مذهبی از برگشت طالبان به قدرت نگران اند و نگران این استند که مبادا یک بار دیگر ارزشهایی که حقوق آنان را ضمانت مینمایند، با آمدن طالبان نابود گردند.
دوم زنان؛ به عنوان 50 درصد جمعیت کشور به شدت نگران اند. روزهای پیش اعتراض زنان افغانستان خبر ساز شد و حتا موجب عتاب خانم خلیلزاد نیز شد. واقعیت این است که این گروه با رفتارهای تندروانه و افکار بسته شان، زنان افغانستان که در 18 سال گذشته به دستآوردهای خوبی دست یافته اند را نگران ساخته است.
زنان افغانستان همه مسلمان اند و از اسلام هیچ هراسی ندارند، ولی مشکل اساسی قرائت طالبانی از دین و حقوق زن است که به شدت جای نگرانی دارد. بنا براین تا زمانی که گفتوگوهای صلح در یک روند شفاف جریان نداشته باشد و زنان افغانستان از آن نگرانی داشته باشند، نتیجه مطلوب در پی نخواهد داشت. حقوق زنان جزو مهمترین ارزشهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتا اقتصادی است که صرف برای خود زنان نه؛ که برای روند توسعه و انکشاف کشور نقش حیاتی دارد، اکنون یکی از بحث های اساسی، جایگاه مردم افغانستان در روند صلح است.
بحث سوم هم این که حکومت افغانستان به عنوان یک حکومت دموکراتیک و مبتنی بر اراده و آرای شهروندان کشور، نماینده تمام و کمال این ملت است. مردم افغانستان به حکومت شان اعتماد کامل دارند و این حکومت صلاحیت تمام کمال نیز دارد. در صورتی که طالبان از گفتوگو با این حکومت دموکراتیک و مشروع مردم افغانستان طفره بروند ویا آن را نا مشروع بخوانند و در صلاحیت گفتوگو های صلح ندانند، چگونه به نتیجه مطلوب از این گفت و گوها دل بست.
بحث اشتراک حکومت افغانستان در گفتگوهای صلح صرف جنبه اخلاقی ندارد که مردم افغانستان از آقای خلیلزاد بخواهد این حکومت شامل صحبتهای صلح گردد، بل حکومت افغانستان در برابر تمام حوادث و واقعات کلان کشوری در برابر مردم مسوول است و پاسخگو.
با این همه تا زمانی که مردم و حکومت افغانستان به عنوان یک طرف اساسی گفتوگوهای صلح حضور مستقیم نداشته باشند و در واقع طالبان با این دو آدرس در تماس مستقیم نباشد، نماینده هیچ کشوری درد ما را دوا نخواهند توانست و به نتیجه چنین صلحی نیز اصلا خوش بین نباشید.