طیاره جنگی  A-29همانند یک نقطه‌ای سفید در آسمان‌های روشن در شرق افغانستان در حال پرواز بود، به نظر می‌رسید یک بمب ساختگی را پرتاب کرده و فقط چند سانتی ‌متر از هدف که یک موتر تخریب شده بود دورتر منفجر شده است. خلبان طیاره توسط یکی از هماهنگ کنندگان افغان در زمین هدایت می‌شد.
یازده سال پس از آن‌که ایالات متحده امریکا شروع به ساختن نیروی‌ هوایی برای افغانستان کرد و تاکنون نزدیک به 8 میلیارد دالر مصرف کرده، اما این مصارف تاهنوز نتیجه‌ای مؤثر نداشته است.
بعضی از کارشناسان حمل و نقل هوایی می‌گویند که نیروهای ‌هوایی افغانستان برای سال‌های طولانی به پشتیبابی فنی و حمایت‌های مالی امریکا وابسته خواهد ماند.
چنین وابستگی می‌تواند اقدامات رئیس جمهور ترامپ را برای کنار رفتن ایالات متحده از جنگ 17 ساله در افغانستان علیه شورشیان طالبان، جنگی که اخیرا به نظر می‌رسد در حال پبروزی است، پیچیده‌تر کند.
جنرال جان ‌ای ‌میشل، یک جنرال بازنشسته قوای ‌هوایی امریکا که در سال‌های 2013 و 2014 میلادی نیروهای‌هوایی افغانستان را آموزش داده است گفت: «اگر نیروی‌ هوایی افغانستان60 تا 65 درصد به خود متکی باشد ما یک موفقیت بزرگ را کسب کرده‌ایم، اما رسیدن به این هدف یک چالش است و ما باید یک دیدگاه واقع‌‎بینانه از چگونگی این چالش داشته باشیم.»
استراتژی خروج نیروهای امریکایی از افغانستان که در دوران اداره باراک اوباما(رئیس جمهور پیشین ایالات متحده امریکا) آغاز شد یکی از اهدافش این بود که نیروهای نظا‌می افغانستان را مخصوصا قوای هوایی این کشور را آموزش بدهد تا برای مبارزه با شورشیان مستقلانه بجنگد. اما به نظر می‌رسد که این استراتژی در ماه دسامبر 2018، زمانی که آقای ترامپ تصمیم گرفت 7 هزار نیروی امریکایی را از افغانستان خارج کند تضعیف شده است.
در همین‌حال شماری از مقام‌های نظا‌می امریکا هشدار داده ‌اند که اکنون زمان مناسبی برای خروج از افغانستان نیست و نیروهای افغان این آمادگی را ندارد.
جنرال کنت مکنزی جونیور، ماه گذشته به کنگره ایالات متحده گفت: «اگر ما از افغانستان شتاب‌زده خارج شویم، باور نمی‌کنم که نیروهای نظا‌می افغانستان بتوانند از کشور خود دفاع کنند.»
نیروهای ائتلاف تحت رهبری امریكا تقریبا پنج برابر مأموریت‌های هوایی در افغانستان را عملی می‌کند که در سال گذشته تنها 6500 مأموریت حملات هوایی را انجام داده است. هنگا‌می‌ که شورشیان مقاصد یا ولسوالی‌ها را تحت تصرف خود در می‌آورند، معمولا جنگنده‌ها و واحدهای فرماندهی امریکایی آن‌ها را دوباره از دست شورشیان آزاد می‌کند.
حملات هوایی که از سوی نیروهای نظا‌می افغانستان انجام شده است نسبت به امریکایی‌ها غیرنظامیان بیشتری را قربانی کرده است.
در این مورد، آنتونی کودزمن، یک تحلیل‌گر امنیتی گفت: «نیروی هوایی افغانستان، با آن‌که در حال پیشرفت است، اما هیچ احساسی برای جایگزینی و جبران خروج نیروهای امریکا را ندارد و این عدم احساس مسئولیت کمی نگران کننده است.» او افزود که هیچ برنامه‌ای برای ایجاد نیروی هوایی در افغانستان وجود ندارد که بتواند جایگزین نیروهای ایالات متحده امریکا شود.
این در حالی است که نیروهای هوایی افغانستان توانایی بیشتری نسبت به سال 2007 دارد که در آن زمان تنها 20 فروند طیاره داشت و در حال حاضر 265 خلبان که از سوی نیروهای امریکایی آموزش دیده با 118 فروند طیاره، مصروف پرواز استند که پیش‌بینی ‌می‌شود این رقم تا سال 2023 دو برابر شود.
در ماه گذشته، یک خلبانان افغانی اولین ماموریت هوایی شبانه خود را انجام داد. هم‌چنین نیروی هوایی نخستین بمب لیزری هدایت شده را نیز در ماه مارچ سال گذشته پرتاب کرد و نیروهای امریکایی به طورمنظم قوای هوایی افغانستان را در این عملیات کمک می‌کند.
اما در مصاحبه‌ها، فرماندهان نیروی هوایی ایالات متحده حاضر به پیش‌بینی نبود که نیروهای هوایی افغانستان چی وقت بدون پشتبانی امریکا و به طور مستقلانه عملیات‌هوایی را انجام خواهد داد.
گزارش سال گذشته توسط بازرس کل وزارت دفاع امریکا، در حالی که به پیشرفت‌های نیروی‌هوایی افغانستان اشاره می‌کرد، گفت که فرماندهان امریکایی نمی‌توانند به طور مؤثر روند پیشرفت نیروی ‌هوایی افغانستان را ردیابی کنند؛ چرا که آن‌ها هنوز نقطه هدف برنامه‌های قوای هوایی خود را به صورت مشخص تعریف نکرده است.
جنرال جویل کری، که ماموریت آموزشی ناتو را برای افغانستان به عهده دارد گفت: یکی از اهداف ما این است که وابستگی نیروهای هوایی افغانستان را از نیروهای امریکایی کاهش بدهیم.
هنگا‌می که جنگجویان طالبان در ماه آگست سال گذشته کنترول ولایت غزنی را در دست گرفت کوماندوها با پشتبانی قوای هوایی امریکا کنترول این شهر استراتیژیک را پس گرفتند.
جنرال بری سگوین، فرمانده ارشد نیروی هوایی ایالات متحده در افغانستان، گفت که تعداد حملات‌ هوایی افغانستان پس از اینکه دولت امریکا هواپیماهای بیشتری را به قوای هوایی این کشورسپرده، افزایش یافته است.
اما قوماندانان زمینی افغان شکایت دارند که به درخواست آن‌ها به پشتبانی هوایی توجه نمی‌شود. در ماه آگست سال گذشته یک پایگاه نظا‌می در شمال افغانستان در ولایت فاریاب به دست جنگ‌جویان طالبان سقوط کرد. پس از آن‌که فرماندهان زمینی برای پشتبانی هوایی درخواست کرده بودند، تا رسیدن کمک هوایی از بین رفتند.
جنرال محمد شعیب، یکی از فرماندهان نیروی هوایی افغانستان گفت که این نیروها هنوز به اندازه کافی رشد نکرده است تا کل کشور را تحت پوشش قرار بدهد. او افزود که افغانستان یک منطقه جنگی است و این یک چالش فرا راه قوای هوایی کشور است.
جان اف سوپکو، معاون بازرس ویژه برای بازسازی افغانستان، گفت که ارتش زمینی افغانستان به شدت به نیروی هوایی وابسته استند و نیروی هوایی ممکن است برای سال‌های نزدیک آماده نشود. او گفت: «نیروی هوایی افغانستان تا به حال توانایی‌های لازم برای برآوردن نیازهای عملیاتی در سراسر این کشور را ندارد.»
نگرانی دیگر افزایش تلفات ملکی در میدان‌های نبرد است، در ماه جولای سال گذشته، سازمان ملل متحد گفته بود که نیروی هوایی افغانستان مسئول 52 درصد از تلفات غیرنظامیان است، هم‌چنین این سازمان گفته بود که شورشیان مسئول دو سوم از تلفات غیرنظامیان است.
جنرال شعیب و جنرال کری گفتند که ما به دنبال اقدامات سخت‌گیرانه برای کاهش تلفات غیرنظامیان استیم و خلبانان اغلب از اهداف تایید شده دشمن از ترس موجودیت غیرنظامیان از حملات هوایی جلوگیری می‌کنند.
اما پاتریشیا گسمن، یکی از محققان ارشد حقوق بشر در افغانستان گفت که نیروهای افغان و ایالات متحده همیشه تحقیقات مربوط به تلفات غیرنظامیان را انجام نمی‌دهند تا اشتباهات خود را اصلاح کنند.
شماری از کارشناسان از تصمیم نابودی هلیکوپترهای Mi-17 روسی انتقاد کرده اند. میشل، جنرال بازنشسته امریکایی می‌گوید که طیاره‌های  Mi-17  یکی ازبهترین طیاره‌ها برای افغانستان بود زیرا می‌توانست نیرو و منابع بیشتری را نسبت به  Black Hawk امریکایی حمل کند.
او گفت اگر بی‌پرده و رک بگویم تصمیم توقف استفاده از طیاره‌های Mi-17 روسی یک تصمیم سیاسی بود. اما فرماند‌هان امریکایی می‌گوید که به‌دست آوردن قطعات طیاره‌های روسی دشوار است.
سلیم فقیری، یکی از خلبانان نیروی هوایی که با هر دو طیاره پرواز کرده است، می‌گوید: «طیاره‌های روسی قوی‌تر بود، اما طیاره امریکایی(UH-60 Black Hawks) مانور بیشتری دارد و در مناطق که گرد و غبار باشد بهتر عمل می‌کند.»
ایالات متحده نیروی هوایی افغانستان را با سه نوع هلیکوپتر پشتبانی می‌کند که در سال 2013، پنتاگون به ارزش 486 میلیون دلار 20 فروند طیاره جی 222 را در اختیار نیروی هوایی افغانستان قرار داد. این نیروها برای نگهداری، تعمیر، و بارگیری مهمات آموزش دیده اند. طبق گزارش‌ها حداقل هشت هلیکوپتر نظا‌میان افغانستان در سال گذشته میلادی سقوط کرده است.
 سام مکنتایر، یکی از فرماند‌هان نیروی هوایی امریکا گفت: «نیروی هوایی افغانستان می‌تواند به تنهایی کار خود را انجام دهد ما فقط تلاش می‌کنیم تا آن‌ها را به مرحله‌های بعدی هدایت کنیم.»
استفاده از طیاره‌های نیروی هوایی به عنوان تاکسی‌های شخصی توسط بزرگان سیاسی افغانستان و سرقت سوخت حمل و نقل هوایی توسط پیمانکاران افغان از جمله فسادهایی است که دامن‌گیر قوای هوایی افغانستان است؛ اما فرماندهان افغانی و امریکایی می‌گویند که تلاش کرده اند تا این فساد‌ها را متوقف کنند.
جنرال شعیب پیش‌بینی می‌کند که نیروی ‌هوایی افغانستان تا سه یا چهار سال دیگر خودکفا خواهد شد اما برخی از تحلیل‌گران نظا‌می از این گفته‌ها خوش‌بین نیستند.