کمیسیون مستقل حقوق بشر در تازه‌ترین گزارش خود نوشته است که در محل حمله هوایی نیروهای امنیتی کشور به ولسوالی دشت ارچی ولایت کندوز، شماری از اعضای گروه طالبان حضور داشتند.
نیروی هوایی کشور در 15 حمل سال جاری به یک مراسم دستار بندی در ولسوالی دشت ارچی کندز حمله کرد. مقام‌های دولتی بعد از آن حمله گفتند که 15 شورشی عضو طالبان کشته و 10 تن دیگر زخمی شدند. اما شماری گفتند که در این مراسم غیرنظامیان حضور داشتند.
کمیسیون حقوق بشر افغانستان در پی این حمله، که گفته می‌شد غیر نظامیان در آن حضور داشتند تحقیقی را راه انداخت که دریافته است که اعضای گروه طالبان نیز در این مراسم حضور داشتند.
این کمیسیون روز یکشنبه 30 ثور گزارشی را که در این مورد کار کرده، منتشر و گفته است تصاویری که از جریان حمله به کمیسیون رسیده نشان دهنده آن است که نظامیان گروه طالبان در اطراف مراسم حضور داشته و پرچم طالبان را نیز در گوشه و کنار محل مراسم نصب کرده بودند.
کمیسیون در گزارشش در مورد تعدا افراد نوشته است که تصاویر فضایی به وضوح نشان می‌دهد که در این مراسم حدود 700 تا 1000 نفر حضور داشتند که 30 تا 50 تن آنان کودکان بودند که در آخر مجلس نشسته بودند.
شاهدان رویداد در مورد چگونگی وقوع آن به کارمندان کمیسیون گفته‌اند که هلیکوپترها 12 راکت را به مراسم شلیک کردند اما کمیسیون صرفا تصویری را به دست آورده است که یک راکت در دیوار یک خانه در نزدیکی مجلس اصابت می‌کند.
کمیسیون همچنین نوشته که "قبل از اصابت این راکت مردم ناگهان از جاهای خود بر می‌خیزند و فرار می‌کنند. احتمالا راکتی که در دیوار اصابت کرده است، دومین راکت بوده است." اما شاهدان گفته بودند که اولین راکت به دیواری در نزدیکی مجلس اصابت کرده است.
شاهدان همچنین به کارمندان کمیسیون گفته‌اند که سه راکت در بین مراسم خورده و سه راکت دیگر در بین مزارع اطراف مراسم اصابت کرده است.
اما در گزارش کمیسیون آمده: "محل حادثه را که هیات اعزامی کمیسیون مشاهده کرده است، آثار و علایم واضح و قابل قبول مبنی بر اینکه راکت در میان جمعیت کودکان اصابت کرده باشد، به مشاهده نرسیده است."
این کمیسیون همچنین با اظهار نگرانی نوشته است که ممکن است تمامی ویدیوهایی که از حمله گرفته شده، در اختیار کمیسیون قرار نگرفته باشد تا جریان حمله روشن شود.
کمیسیون مستقل حقوق بشر همچنین نوشته است که باور بر این است که تجمع دشت ارچی یک گردهمایی نظامی نبوده و در آن افراد ملکی به شمول کودکان نیز اشتراک داشته‌اند.
کمیسیون نوشته: بر اساس معلومات ارائه شده توسط بستگان قربانیان و معلومات شفاخانه‌ها، ظاهراً به نظر می‌رسد که بر اثر این حمله تعداد زیادی از افراد غیر نظامی کشته و زخمی شده باشند اما نمی‌توان تعداد دقیق قربانیان را مشخص کرد، زیرا در فهرستی که توسط وابستگان قربانیان، مسئولان شفاخانه‌ها و سایر منابع ارائه شده، هویت برخی از آنها تثبیت نشده و احتمال دارد در میان اسامی جان باختگان و مجروحان این واقعه اسم برخی از اعضای گروه طالبان نیز باشد.
اما کمیسیون توانسته که از میان فهرست 37 کودکی که در این حادثه کشته شده بودند، صرفا کشته شدن 27 کودک را تایید کند و کشته شدن 10 کودک دیگر را با درجه‌ای از احتیاط درج گزارش کند. هم چنان از سوی وابستگان قربانیان حادثه، ادعا شده که 120 کودک در این حادثه مجروح شده‌اند. اما کمیسیون توانست مجروح شدن 44 کودک را تایید کند.
وزارت دفاع اما پس از این حادثه، اعلام کرد که در اثر حمله هوایی در دشت ارچی فرماندهان ارشد گروه طالبان و برخی از اعضای شورای کویته که در دشت ارچی یک گردهمایی داشتند، کشته شدند. این وزارت ادعا کرده بود که در این حمله 15 تن از اعضای گروه طالبان کشته و 10 تن دیگر زخمی شدند. سخنگوی فرقه 20 پامیر نیز به رسانه‌ها گفته بود که افراد گروه طالبان در حال مانور نظامی بودند.