شاروالی کابل به همکاری وزارت ترانسپورت و ریاست ترافیک، برنامه‌ای برای کاهش ازدحام در جاده‌های پایتخت را روی دست گرفته است. این برنامه از چندین هفته به این سو، به سرعت در ناحیه‌های شهری پایتخت عملی می‌شود.
تطبیق برنامه کاهش ازدحام دیروز شنبه 23 جدی، در ناحیه‌های 5، 6 و 13 آغاز شد و قرار است تا چند روز دیگر ادامه داشته باشد.
در ساحه کوته سنگی تا پل سوخته که یکی از مزدحم ترین نقطه‌های شهر کابل است، شاروالی فقط یک قطار از کراچی‌ها را اجازه داده و تعداد زیادی دیگر را برداشته است. در این ساحه، با وجود ترافیک بیش از حد موترهای مسافربری شهری، دست‌فروشان زیادی حضور دارند و تقریبا بیشتر از نصف جاده را فروشندگان مواد خوراکه، سبزی‌ها، کالای لیلامی و دیگر وسایل مورد نیاز بند انداخته‌اند.
دست فروشان در مورد تصمیم شاروالی برای برچیدن بساط‌های شان نظرهای متفاوتی دارند. نحوه عملی شدن این برنامه در این گزارش بررسی شده است.
برنامه کاهش ازدحام چگونه عملی می‌شود؟
برای عملی شدن برنامه کاهش ازدحام چندین نشست میان ریاست شاروالی، وزارت‌ ترانسپورت و ریاست ترافیک، حوزه‌های امنیتی، وکلای گذر و دستفروشان برگزار شده است. در جریان این نشست‌ها، کمیسیونی تشکیل شده است که به سرعت برنامه کاهش ازدحام شهری را تطبیق می‌کند. این برنامه تاکنون در چندین ناحیه تطبیق شده است و در ناحیه‌های دیگر نیز عملی خواهد شد.
شاروالی کابل برای دستفروشان جای مخصوصی را در نظر گرفته است و همه دستفروشان در ناحیه‌های شاروالی ثبت می‌شوند و به آنان جواز کار داده می‌شود. مسئولان شاروالی می‌گویند که جواز کار برای دستفروشان رایگان داده می‌شود و آنان می‌توانند با کراچی‌های خودشان در مکان مشخص فعالیت کنند.
هم‌چنین، برای موترهای مسافربری شهری نیز مکان مشخصی در نظر گرفته شده و در هر ناحیه در حال تطبیق شدن است. شاروالی جاده‌ها و چهارراهی‌های مزدحم را پاک‌کاری می‌کند و می‌گوید که در پیاده‌رو‌ها، کتاره نصب و برنامه سرسبزی کابل نیز عملی خواهد شد.
براساس برنامه مدیریت دست‌فروشان، دستفروشان از سوی شاروالی به 5 صنف تقسیم شده است و در هر ناحیه از سوی اداره ناحیه‌ها برای آنان جایی برای فروش کالای شان در نظر گرفته شده است. مسئولان شاروالی می‌گوید که ثبت دست‌فروشان برای جلوگیری از اخاذی غیر قانونی است.
این برنامه تا کنون در ناحیه هشتم، سرک لوگر، ساحه فروشگاه در مرکز شهر و برخی نقاط دیگر عملی شده است و در ساحه کوته سنگی، پل سوخته و جاده شهید مزاری در حال عملی شدن است. برای دستفروشان و باشندگان هر منطقه قبلا اطلاع داده شده است تا از روی سرک وسایل شان را بردارند.
دیروز در ناحیه پنجم، ششم و سیزده‌هم، غرفه‌ها و کپه‌های غیرقانونی افرادی که بر اساس اعلامیه شاروالی عمل نکرده بودند، تخریب می شد و یا اینکه بر آنها جریمه وضع می‌گردید.
طبق برنامه کاهش ازدحام، قرار است ایستگاه موترهای دشت برچی در کنار مکتب نظامی در ایستگاه تلگراف انتقال یابد. به گفته مسئولان شاروالی پس از این موترهای برچی و مسیر شهر در ایستگاه تلگراف خواهد بود و ازدحام از چوک  شهید مزاری کاهش خواهد یافت.
اکنون که ایستگاه‌های موترهای برچی در چوک شهید مزاری، ساحه پل سوخته، گولایی دواخانه و مسیر کوته‌سنگی است، این مناطق یکی از مزدحم‌ترین مرکزهای پایتخت است و شمار زیادی از موترها، بی‌دست حرکت می‌کنند.
نظارت جدی از تطبیق برنامه
تواب احمدی رئیس عمومی تنظیف شهر کابل می‌گوید که برنامه پاک‌کاری شهر کابل به صورت جدی عملی می‌شود و با عملی شدن آن تا اندازه‌ی زیاد از فساد جلوگیری می‌شود. به گفته او، حوزه‌های امنیتی هر منطقه مجبور اند تا از دستفروشان نظارت کنند و مانع آنان در بین جاده‌ها شوند.
پایتخت نشینان همواره از ترافیک و راه‌بندی جاده‌های پایتخت شکایت دارند و هر روز ساعت‌ها در نقاط مزدحم شهر مثل کوته سنگی، ده افغانان، سر زیر زمینی، چوک شهید مزاری، سرای شمالی، چوک کابل و شمار دیگری از چهارراهی‌ها پایتخت در راه بندی به سر می‌برند.
دستفروشان بیشتر در بین سرک به خاطر جلب توجه مشتری کراچی شان را قرار می دهند. گفته می شود که بعضی از کارمندان ناحیه شاروالی و حوزه پولیس از آنان ماهانه اخاذی می‌کنند.
یکی از دستفروشان می‌گوید که به دلیل بیکاری تعداد کراچی‌‌ها زیاد شده است، به همین خاطر جلوگیری آنها کاری سخت است.
واحد که بالای کراچی‌اش گندنه می‌فروشد از نبود کاروبار شکایت دارد و می‌گوید که اگر این کار را نکند، عایدی ندارد. او با وجود این که از حضور دستفروشان در بین جاده خوش نیست؛ اما می‌گوید که دیگر جایی برای فروش ندارد.
پیشتر عبدالله حبیب‌زی شهردار کابل گفته بود که آنان دلایل ازدحام شهر را شناسایی کرده‌اند و برای کاهش آن راه‌کارهای جدیدی روی دست گرفته اند. موجودیت کراچی‌ها در کنار جاده‌ها، ازدحام موتر‌‌های شهری و موجودیت غرفه‌ها در سرک‌ها از دلایل ازدحام در شهر کابل خوانده شده است.
اما در ساحه کوته سنگی و پل سوخته زمانی که برنامه کاهش ازدحام و پاک‌کاری جاده از موجودیت کراچی‌های دستفروشان و غرفه‌ها عملی می‌شد، جاده تمیز شده بود؛ اما با رفتن مسئولان دوباره دستفروشان با کراچی‌های شان روی سرک آمدند.
دستفروشان با ابراز نگرانی از این که روزانه درآمد کمتری دارند می‌گویند که به دلیل بیکاری، دستفروشان در سطح شهر بیشتر شده است. به گفته آنان با آن که با برنامه شاروالی موافق اند، اما اکنون جایی برای فروش ندارند.
آیا شاروالی کراچی جدید به دستفروشان می‌فروشد؟
یکی از دستفروشان می‌گوید که شاروالی کراچی‌های جدید را برای دستفروشان با قیمت 16 هزار افغانی به فروش می‌رساند. او می‌گوید که مجبور است برای ادامه کاروبارش، کراچی جدید خریداری کند.
اما تواب احمدی رئیس تنظیف شهری فروش کراچی‌های جدید از سوی شاروالی را رد می‌کند و می‌گوید که برخی‌ها از این مساله سوء استفاده می‌کنند. او به روزنامه «افغانستان‌ما» گفت که شاروالی دستفروشان را با همان کراچی‌های قبلی شان ثبت می‌کند.
شاروالی می‌گوید که برای جلوگیری از تخلفات و فساد، برای دستفروشان جواز رایگان صادر می‌شود و آنان ثبت بانک معلوماتی می‌شوند. به خاطر حفظ ساحه پاکاری شده از وجود دستفروشان، در پیاده‌رو‌ها کتاره نصب خواهد شد و ساحه برای پیاده روی تنظیم خواهد شد و برنامه سرسبزی شهر کابل عملی می‌شود. در مرحله بعدی این برنامه، از انسجام مردم کار گرفته خواهد شد. دکان‌ دارها در حفظ، نگهداشت، نظافت پیاده روها و آبیاری ساحات سبز مکلف خواهند شد و مسئولین حوزه‌ها هم مکلف خواهند شد که هر روز از ساحات پاک کاری شده نظارت کنند.
سردار داهی