افغانستان‌ما: دیروز یکشنبه، دوم میزان، مسوولان وزارت معارف طی نشست یک روزه با حضورداشت رؤسای معارف از ولایت‌ها و برخی از شرکای انکشافی و همکاران بین‌المللی این وزارت، پلان استراتژیک سوم این سکتور را رونمایی و معرفی کردند. این پلان استراتژیک از سوی وزارت معارف با همکاری دو دفتر نماینده‌گی سازمان ملل «یونیسیف» و «یونسکو» آماده شده است.
ابراهیم شینواری، سرپرست وزارت معارف که در این برنامه صحبت می‌کرد گفت، در حال حاضر در سطح کشور 9.2 میلیون دانش آموز می‌باشد که براساس پیش‌بینی این پلان استراتژیک، طی چهار سال آینده 2.4 میلیون کودک محروم از آموزش، به مکاتب راه خواهند یافت؛ در این صورت شمار دانش‌آموزان به بیشتر از 11 میلیون افزایش خواهد یافت.
آقای شینواری گفت که بیشتر از 500 هزار تن از شهروندان بی‌سواد، شامل برنامه‌های سوادآموزی می‌شوند و از سوی دیگر براساس همین پلان 4 ساله، حدود 74 هزار شاگرد از برنامه‌های کارآموزی مسلکی این وزارت فارغ خواهند شد.
چاپ حدود 58 میلیون جلد کتب درسی و استخدام 20 هزار آموزگار مسلکی زن نیز جزء از برنامه‌هایی است که در این استراتیژیک پلان روی آن بحث شده است.
از سویی هم، عبدالواسع آرین رییس عمومی پلان و پالیسی وزارت معارف گفت، این پلان استراتیژیک به اساس تجارب آموخته شده از پلان استراتیژیک دوم و تحلیل وضعیت سکتور معارف تهیه شده که یک کمیته مشترک رهبری از وزارت معارف و همکاران بین المللی و شرکای انکشافی معارف، آن را تهیه و مدیریت کرده‌اند.
به گفته‌ی او در ساخت این پلان مشوره‌های زیادی با نهادهای همکار معارف و نهادهای جامعه مدنی و در سطح ولایات و ولسوالی ها نیز صورت گرفته است تا مشکلات فراراه معارف از ابعاد مختلف مورد بحث قرار گرفته و برای آن راه حل جستجو گردد. او گفت که معارف دست آوردهای خوبی در چند سال اخیر داشته است و در حال حاضر آمار دانش آموزان به 9.2 میلیون می‌رسد که 39 درصد آنان را دانش آموزان دختر تشکیل می‌دهند.
بسته بودن دروازه های 1007 مکتب به دلیل ناامنی ها در سراسر کشور، عدم تجهیزات و امکانات برای شماری از مکاتب، غیر حاضر بودن تعداد زیادی از دانش آموزان به علت‌های مختلف و نبود ساختمان و صنف‌های درسی برای 48 فیصد کل مکاتب، از مشکلات عمده‌یی است که آقای آرین از آن‌ها نام برد.
اما مسوولان وزارت معارف ابراز امیدواری می‌کنند که با تطبیق این پلان، از این مشکلات در ظرف چهار سال آینده کاسته خواهند شد. به گفته معین پلان و پالیسی وزارت معارف، یکی از بخش‌های این پلان استراتیژیک تأکید دارد که باید معارف در تربیه شهروندان ماهر و مسلکی و تقدیم آن‌ها به جامعه توجه بیشتری داشته باشد.
وی گفت که سه رکن اساسی برای تحقق این هدف در نظر گرفته شده است. 1- تأکید بر کیفیت آموزش و پرورش در مکاتب و دست‌آوردهای آموزشی شاگردان. 2- دسترسی یکسان همه کودکان و دانش آموزان به مکاتب و خدمات آموزشی. 3- ایجاد یک سیستم شفاف و پاسخگوی مدیریتی برای استفاده موثر از منابع تا برای همه‌گی پاسخگو باشد.
او همچنان گفت که صلاحیت‌ها در سطح محلات به ریاست‌های معارف ولایات بیشتر خواهد شد تا عرضه خدمات به گونه‌ی سریعتر صورت بگیرد.
در این پلان استراتیژیک معارف آمده است که این وزارت به اساس ارزیابی‌ها باید آموزگاران مکاتب را تصدیق کنند که آیا قابلیت‌های تدریس را دارند یا خیر.
در این پلان استراتیژیک بر بلند بردن ظرفیت تخصصی کارمندان معارف و مبارزه با فساد اداری نیز تأکید شده است تا در آینده میزان شفافیت در سکتور معارف بالا برده شود.
بر بنیاد گفته‌های مسوولان این وزارت، با تطبیق دو پلان قبلی استراتیژیک معارف از سال 2001 به این سو مکاتب کشور به 16 هزار و چهارصد بات افزایش یافته است و همچنان 50 درصد آموزگاران این مکاتب فارغان صنف 14 می‌باشند.
با این همه، نماینده یونیسیف که در برنامه رونمایی پلان استراتیژیک سوم ملی معارف سخنرانی می‌کرد نیز به چالش‌های فراروی معارف افغانستان اشاره کرده و گفت که در حال حاضر بیش از نصف معلمین مکاتب افغانستان مسلکی نیستند و در کنار آن بیشتر از نصف مکاتب ساختمان ندارند.
نماینده یونیسیف همچنان گفت که آنان به عنوان یکی از همکاران بین‌المللی افغانستان در بخش آموزش و پرورش، برای تطبیق این استراتیژیک پلان 4 ساله، حدود 300 میلیون دالر به وزارت معارف کشور کمک خواهد کرد.
مسوولان وزارت معارف نیز در بخش بودجه گفتند که از بهر تطبیق سومین پلان استراتیژیک ملی معارف، 3 میلیارد دالر از بودجه توسعه‌یی این وزارت در نظر گرفته شده است.
این سومین پلان ملی استراتیژیک است که وزارت معارف افغانستان پس از سال 2001 میلادی تاکنون به کمک همکاران بین‌المللی خود ساخته است و با تطبیق این پلان، وزارت معارف قادر خواهد شد تا در کنار دست‌یابی به دیگر اهدافی که در پلان پیش‌بینی شده است، شمار دانش آموزان کشور را از 9.2 میلیون به بیش از 11 میلیون دانش آموز افزایش دهد.